ارزیابی رویش ارتفاعی و قطری ۱۵ کلن صنوبر بومی و غیر بومی در یک فصل رشد

صنوبرها با تولید بیش از دو میلیون متر مکعب چوب در سال، نقش ارزنده ای در تأمین منابع سلولزی و کاهش فشار بر جنگل های طبیعی ایفا می کنند. در این تحقیق به منظور تعیین خصوصیات رویشی کلن های جدید صنوبر در مقایسه با کلن های قدیمی و بررسی روند رویش ارتفاعی و قطری در یک فصل رشد، قلمه ها در قالب یک طرح آزمایشی بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مرکز تحقیقات البرز کرج کاشته شدند. ارتفاع و قطر یقۀ همۀ نهال ها به ترتیب در فواصل 10 و 30 روزه در طول فصل رشد در سال اول اندازه گیری و مقادیر رویش نیز محاسبه شد. تجزیۀ واریانس برای تعیین وجود اختلاف معنی دار بین مؤلفه ها انجام گرفت. بر اساس نتایج حاصل از نظر رویش ارتفاعی بین کلن ها، زمان ها و اثر متقابل کلن در زمان در دوره های ده روزه اختلاف معنی دار در سطح یک درصد وجود دارد. آزمون دانکن دورۀ ده روزۀ منتهی به 10 تیر ماه را با 19 سانتی متر رویش ارتفاعی در بالاترین و دوره های ده روزۀ مهر را در پایین ترین رتبه قرار داد. کلن های populus deltoides 63/8 و  p. deltoides 69/55به ترتیب با 13 و 5/11سانتی متر رشد ارتفاعی در یک دورۀ ده روزه مقام اول و دوم را داشتند، ولی در پایان دورۀ رشد، کلن p. x alborz1 با بیش از 2 متر ارتفاع مناسب ترین وضعیت را داشت. از نظر رویش قطری در دوره های زمانی، ماه تیر با میانگین 5/3 میلی متر بهترین زمان بود و بعد از آن به ترتیب ماه های مرداد و شهریور با 2 و 75/0 میلی متر، قرار گرفتند. همانند رویش ارتفاعی، کلن های populus deltoides 63/8 با حدود 3 میلی متر در هر ماه مقام اول و بعد از آن کلن p. deltoides marquette با 5/2 میلی متر مقام بعدی و کلن p. x canadensis robusta با کمتر از 8/0 میلی متر در پایین ترین رتبه قرار گرفت. از نظر قطر نهایی نیز همین وضعیت حاکم بود. به عنوان نتیجه گیری کلی، در تیرماه بیشترین رویش ارتفاعی و قطری کلن ها مشاهده شد که  اهمیت آماده سازی زمینه های رشد (آبیاری و وجین علف های هرز) را در این مقطع زمانی برای دستیابی به رشد بیشتر نشان می دهد.